پرسش :

برای این که انگیزه مشارکت مردم در انتخابات بالا رود و حضور حداکثری آنان در انتخابات شکل بگیرد چه باید کرد؟


پاسخ :
انتخابات عرصه مشارکت مردم و نمایانگر قدرت مردمی و پشتوانه ملی نظام است و به هر میزان مشارکت بیشتری در انتخابات شکل بگیرد و حضور گسترده تری را در این عرصه از سوی مردم شاهد باشیم ، نظام از پشتوانه مستحکم تری برخوردار خواهد بود و در ادامه مسیرخویش با صلابت و قدرت بیشتری حرکت خواهد نمود . اهمیت و جایگاه ویژه انتخابات موجب شده که دشمنان نظام اسلامی، تمامی تلاش خویش را به کار بگیرند تا مردم را نسبت به شرکت درانتخابات دلسرد و مأیوس نمایند تا بدین وسیله نظام را از این پشتوانه قوی محروم سازند و بتوانند در روند حرکت نظام خلل وارد نمایند از این رو برای خنثی نمودن توطئه دشمنان باید تدابیر و راهکارهایی اندیشید که انگیزه مشارکت مردم در انتخابات افزایش پیدا نماید و زمینه حضور حد اکثری آنان فراهم گردد.
 
مهمترین راهکارهای افزایش مشارکت عمومی  و حضور حد اکثری  مردم در انتخابات عبارتند از:

1. آگاهی بخشی و بصیرت افزایی؛ آگاهی بخشی و بصیرت افزایی در مردم ، نقش مؤثری در افزایش مشارکت مردمی  در انتخابات دارد . مردم اگر درک صحیحی از موقعیت و جایگاه کشورداشته باشند و حساسیت انتخابات ریاست جمهوری و نقش آن را در پیشبرد اهداف و برنامه های کشور و ناکامی دشمنان در دستیابی به اهداف خویش بشناسند، به یقین در عرصه انتخابات حضور پر رنگی پیدا خواهند کرد. مردم باید نسبت به این واقعیت آگاهی پیدا نمایند که نظام جمهوری اسلامی که بر پایه فرهنگ ناب اسلامی شکل گرفته است، با وجود مشکلات و ضعف هایی مدیریتی و داخلی و دشمنی ها و کارشکنی های خارجی توانسته است در مسیر پیشرفت گام برداشته و به دستاوردها ی ارزنده ای در عرصه های مختلف دست یابد و افق روشنی را فرا روی کشور روشن نموده است که ادامه این مسیر به جز با پشتیبانی و همراهی مردم  همانگونه که تا کنون چنین بوده است، امکان پذیر نخواهد بود و انتخاب رییس جمهور شایسته و نقش مهمی در روند حرکت کشور خواهد داشت  و همین پیشرفت ها و حرکت رو به رشد کشور سبب شده که دشمنان نظام از جایگاه نظام جمهوری اسلامی و تأثیر گذاری آن و تبدیل شدن ان به الگویی برای کشورهای اسلامی احساس خطر نمایند و تلاش خویش را برای دشمنی با آن به کار بندند.

مردم باید بدانند که حضور آنان در صحنه، خنثی کننده بسیاری از توطئه های دشمنان بوده و امنیت بیشتری را برای کشور به ارمغان خواهد آورد. امروز شاهدیم که چگونه قدرتهای غربی در برابر دستیابی کشور ما به فناوری صلح آمیز هسته ای با وجود همه اعتماد سازی ها و رعایت مقررات آژانس اتمی، ایستادگی نموده و کارشکنی می کنند و حاضر به رسمیت شناختن حق طبیعی کشور ما در این عرصه نیستند. روشن است که حضور پر شور و حد اکثری مردم در عرصه انتخابات پیام روشنی برای این کشورها خواهد داشت و قدرت برتری را برای کشور ما به ارمغان خواهد آورد و آنان را در تنگنا قرار خواهد داد.

مقام معظم رهبری فرمودند: «گسترش مشارکت و حضور گسترده‌ مردم در انتخابات اهمیت دارد. شور انتخاباتی در کشور و حضور مردم پای صندوقهای رأی می تواند تهدیدهای دشمنان را بی‌اثر کند؛ می تواند دشمن را ناامید کند؛ می تواند امنیت کشور را تأمین کند. ملت عزیز ما در همه‌ نقاط کشور این را بدانند؛ حضور گسترده‌ آنها در پای صندوق رأی، در آینده‌ کشور تأثیر دارد؛ در امنیت، در استقلال، در ثروت ملی، در اقتصاد، در همه‌ مسائل مهم کشور تأثیر می گذارد.»[1]

2. شناخت و درک احساس مؤثر بودن مردم از رأی خویش؛ طبق اصل ششم قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکای آرای عمومی اداره شود از راه انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس، اعضای شوراها و نظایر این ها و... لذا آگاهی و شناخت مردم از نقش مؤثرشان در اداره کشور و تعیین سرنوشت کشور می تواند انگیزه شرکت در آنان را افزایش داده و هرگونه ادعای بی فایده بودن رأی مردم و اتهام نمایشی بودن و بی اثر بودن آرای آنها می تواند میزان مشارکت مردم را تضعیف و رو به کاستی ببرد برای همین توجیه مردم در خصوص میزان نقش و تأثیری که در اداره آینده سیاسی کشور دارند و ملموس کردن این نقش و حق آنان در تعیین سرنوشت سیاسی کشور می تواند میزان مشارکت را به مراتب افزایش دهد.

3. شفافیت، صداقت و اطمینان بخشی؛ یکی از عوامل افزایش مشارکت مردمی، ایجاد فضای شفاف و به دور از ابهام ، صادقانه و اطمینان بخشی به مردم می باشد. رقابت های انتخاباتی در صورتی می تواند به حضور و مشارکت حداکثری مردم بیانجامد که از شفافیت و صداقت لازم برخوردارباشد و از هر گونه عوام فریبی و شعار زدگی پرهیز شود و برای برون رفت از مشکلات و حرکت کشور برنامه های روشن، کاربردی وشفاف ارائه داده شود ومردم این اطمینان را پیدا نمایند که افرادی که پا در عرصه انتخابات گذارده اند، عزم و اراده جدی و برنامه روشنی برای برطرف نمودن مشکلات کشور وشکوفایی بیشتر آن دارا هستند. در صورتی که چنین اطمینانی از سوی نامزدها و جریان های سیاسی کشور برای مردم ایجاد شود، شاهد حضور حد اکثری آنان در عرصه انتخابات خواهیم بود.

4. پرهیز از سیاه نمایی شرایط کشور؛ هر چند وجود برخی ازمشکلات به ویژه مشکلات اقتصادی، گرانی، تورم و نوسانات قیمت ها  قابل انکار نیست، اما نامزدهای انتخاباتی و طرفداران آنان باید از سیاه نمایی و بزرگ نمایی مشکلات کشور و نادیده انگاشتن اقدامات و عملکردهای مثبت پرهیز نمایند و با ارزیابی منصفانه و منطقی از شرایط کشور، برای برطرف شدن مشکلات چاره اندیشی نموده و برنامه روشنی ارایه دهند. به هر حال دولت های گذشته دارای نقاط ضعف و قوتی بوده اند که در ارزیابی وضعیت کلی کشور باید به مجموعه این نقاط توجه شود و برای برطرف نمودن نقاط ضعف و کاستی ها و تقویت نقاط مثبت راهکارهایی معرفی گردد. سیاه نمایی وضعیت کشور ضمن اینکه انگیزه مشارکت را در مردم کاهش خواهد داد. دانسته یا نادانسته حرکت درراستای اهداف دشمنان محسوب خواهد شد.

5. برنامه و راه حل های روشن برای برون رفت از مشکلات؛ از عوامل مؤثر در افزایش انگیزه مشارکت در مردم و شکل گیری حضور حد اکثری آنان، ارایه برنامه و راه حل روشن نامزدهای انتخاباتی برای برون رفت از مشکلات کنونی کشور و پرهیز از کلی گویی و ابهام گویی در این زمینه است. مردم باید دربرنامه های نامزدهای انتخاباتی، راه حل و برنامه های روشن و ملموسی را برای برطرف شدن مشکلات کنونی کشور مشاهده نمایند تا انگیزه آنان برای حضور در انتخابات و بهتر شدن شرایط کشور و برطرف شدن مشکلات آن افزایش پیدا نماید.

6. حضور سلایق و گرایش های متنوع با پرهیز از جناح بازی های سیاسی؛ حضور سلایق و گرایش های سیاسی متنوع و معتقد به نظام موجب ایجاد شور و نشاط  فضای انتخاباتی و فضای رقابتی در کشور شده و این عاملی برای افزایش مشارکت مردمی خواهد بود . البته این تنوع نباید به گونه ای باشد که به جناح بازی سیاسی و رقابت های خسته کننده منجر شود و اعتماد مردم را به صداقت جریان ها و گروههای سیاسی متزلزل نماید و مردم را دچارسردرگمی در تصمیم گیری نماید. 

7. نقش مطبوعات و رسانه‌ها در ایجاد فضای رقابتی مناسب؛ مطبوعات و رسانه‌های عمومی می‌توانند نقش مهمی در ایجاد انگیزه و هیجان سالم انتخاباتی در میان مردم ایجاد نمایند و با آشنا سازی مردم با نامزدهای انتخاباتی ، برنامه ها و اهداف آنان و گزینش نامزد اصلح وایجاد فضای رقابتی عادلانه و به دور از جنجال آفرینی، بستر مناسبی را برای حضور حداکثری مردم فراهم نمایند . در این زمینه  رسانه ملی ، از جایگاه ویژه ای برخوردار است  و با توجه به گستره و پوشش عمومی این رسانه و تأثیر گذاری آن در میان مردم ، این رسانه می تواند با برنامه ریزی دقیق و برگزاری مناظرات شفاف انتخاباتی ، نقش مهمی را در افزایش  انگیزه مشارکت  عمومی ایفا نماید.
 
پی نوشت:
1- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حرم مطهر رضوی ، 1/1/92

منبع: مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم